Tedarikçi Beyanı Nedir? Kim Düzenler? Tüm Detaylar


Tedarikçi beyanı, uluslararası ticarette ürünlerin
menşeini kanıtlayan ve ithalat süreçlerini hızlandıran resmi bir belgedir. Bu
beyan sayesinde firmalar, ithalatçı ülkenin uyguladığı vergi avantajlarından
faydalanabilir ve menşe kurallarına uygunluğu ispatlayabilir. Tedarikçiler
tarafından sağlanan bu belgeyle tercihli menşe statüsünün doğrulanmasını
hızlandırarak ticari anlaşmalarda maliyet tasarrufu sunar.
Gümrük vergisi muafiyetlerinden faydalanmak isteyen
ithalatçılar, serbest ticaret anlaşmalarına uygun olarak ürünlerin menşeini
kanıtlayan belgeleri ibraz etmelidir. Bu belgeler arasında EUR.1, EUR.MED
dolaşım belgeleri ve tedarikçi beyanı gibi formlar bulunur. Türkiye'ye
sevkiyatı yapılan üçüncü ülke menşeili eşyalar için menşe belgesinin yanında
A.TR dolaşım belgesi yeterli oluyor. Avrupa Birliği ile Türkiye arasında
serbest dolaşımda bulunan ülkeler, ticarete konu olacak mallarına ait menşe
statüsünü yine tedarikçi beyanı ile kanıtlamak zorundalardır.
Tedarikçi beyanı Ne İşe Yarar?
Tedarikçi beyanı, ithalatçı ülkelerin gümrük
avantajlarından yararlanmasını ve yasal gerekliliklerin karşılanmasını sağlar.
Uluslararası ticarette ürünlerin menşeini ve üretim süreçlerini belgeleyen bu
doküman, ithalatçı ülkeler tarafından gümrük vergisi indirimlerinden veya
muafiyetlerinden yararlanabilmek için talep edilebilir. Dolaşım belgeleriyle
birlikte kullanılan bu belge ürünlerin menşe statüsünü ispatlamasını sağlar.
Böylece prosedürlere uygun düzenlenen tedarikçi beyanı sayesinde ticarette şeffaflık
artar ve doğrulama işlemlerinin gecikmesinin önüne geçilmiş olur.
Tedarikçi
Beyanı Kim Düzenler?
Tedarikçi beyanı, alıcının talebine bağlı olarak Avrupa Birliği-Türkiye’de
üretilen ya da tedarik edilen eşyaların menşe bilgilerini doğrulamak amacıyla
tedarikçi firma tarafından düzenlenir. “Menşe Şahadetnamesi” formlarından biri
olan tedarikçi beyanı, uluslararası anlaşmalar kapsamında belirlenen menşe
kurallarına uygunluğunu belgeleyerek başvurulara dayanak oluşturur. Yeniden
ihraç amacıyla menşe ispat belgesi talep edildiğinde de tedarikçi, menşe ispat
belgesini düzenleyerek yeniden ihraç edilen eşyanın Türkiye veya
Topluluk(AB)’taki alıcısına sunmakla yükümlüdür.
Tedarikçi Beyanı Sonradan Verilir Mi?
Evet, tedarikçi beyanı sonradan verilebilir. Türkiye ve
Avrupa Birliği arasında yapılmış anlaşmalar dahilinde yapılacak her ticari
işlem için ihracatçı alıcının talebiyle tedarikçi firma tedarikçi beyanı
düzenler. Bu beyan genelde ihracat sırasında bilgilendirme ve uygunluk amacıyla
verilir. Eksik olması durumunda ihracat sonrasında da verilebilir. İhracatçı
firmanın ticarete konu olan eşyanın menşei doğrulamak için yeterli kanıtı varsa
sonradan verilen tedarikçi beyanları da geçerlilik kazanır. Her halükârda
zamanında düzenlenen tedarikçi beyanı gümrük işlemlerinde aksaklık yaşanmaması
için fayda sağlar.
Uzun Dönem Tedarikçi Beyanı Nedir?
Uzun dönem tedarikçi beyanı; bir tedarikçinin belirli bir
alıcıya sürekli olarak aynı eşyayı, tercihli menşe statüsüyle tedarik ettiği
süre boyunca gerçekleştireceği tüm sevkiyatları kapsayan beyan olarak
açıklanabilir. Bu bağlamda anlaşmalara taraf ülkelerdeki tedarikçi firmaların
eşyanın alıcısına menşe statüsü uzun bir dönem aynı kalacak eşyaları tedarik
etmesi söz konusudur. Düzenlendiği andan itibaren en fazla bir
yıl süreyle geçerliliğini koruyan uzun dönem tedarikçi beyanı, gerektiğinde
geriye dönük sevkiyatları kapsayacak şekilde de düzenlenebilir. Böylece beyanın
geçerlilik süreci düzenlendiğinden itibaren geçmişe dönük olarak bir yılı
geçemez. Buna ek olarak bu uzun dönem içerisinde tedarik edilen eşyanın
tercihli menşe statüsünün değişmesi durumunda beyan geçerliliğini yitirecektir
ve bu durumda tedarikçi firma alıcıya bunu bildirmekle yükümlü olacaktır.
Tedarikçi Beyanı Hangi Ülkeler İçin Kullanılır?
Tedarikçi beyanı, Türkiye ile Avrupa Birliği (AB)
ülkeleri ve Pan-Avrupa Menşe Kümülasyonu Sistemi’ne dahil ülkeler arasında
yapılan ticarette tercihli menşe statüsünü kanıtlamak için kullanılır. Bu belge
sayesinde Türkiye ile Avrupa Topluluğu arasında serbest dolaşımda olan ve
kümülasyon sistemine dahil ülkelerden biri menşeili eşyalar A.TR Dolaşım
Belgesi ile statüleri doğrulanmaktadır. Bu kapsamda tedarikçi beyanı AB
ülkeleri, EFTA ülkeleri ve Türkiye'nin Serbest Ticaret Anlaşması (STA) yapılan
ülkelerde geçerliliğini korumaktadır.
Tedarikçi Beyanı Nereden Alınır?
İhracatçı, tedarikçi beyanını doğrudan ürünü veya
girdileri kendisine sağlayan tedarikçiden alır. Menşe
sertifikası başvurusu için destekleyici kanıt olan bu belge, menşe statüsünü
kanıtlamak amacıyla tedarikçi tarafından verilir. Genellikle fatura veya ayrı
bir belge olarak düzenlenen tedarikçi beyanı, Türkiye’de faaliyet gösteren
firmalar, Gümrük ve Dış Ticaret Mevzuatına bağlı kalınarak gerektiğinde geçmişe
dönük olarak da alınabilir.
Tedarikçi Beyanı Süresi Ne Kadar?
Tedarikçi beyanının kullanım süresi düzenlenen belgenin
niteliğine göre değişkenlik gösterir. Standart tedarikçi beyanı düzenlendiği
sevkiyat için geçerli olur ve bir defa kullanılır. Buna karşın uzun dönem
tedarikçi beyanı ise düzenlendiği tarihten itibaren bir yıl süre içerisinde
geçerliliğini korur. Bu süre, aynı tedarikçiden alınan aynı menşe kurallarına
uyan her türlü sevkiyat için geçerlidir.
Tedarikçi
Beyanı Örneği
Aşağıda imzası bulunan ben, bilgileri verilen Vega Metal Sanayi ve Ticaret A.Ş.
(firma adı) yetkilisi olarak Paslanmaz Çelik Bağlantı Elemanları (ürün) tanımlı
eşyanın menşe kurallarına uygun olduğunu ve belirtilen ticareti şartlara göre
tedarik edildiğini beyan ederim.
Paslanmaz Çelik Bağlantı Elemanları (Cıvata ve Somun
Seti) olarak tanımlanan ürünler Pan-Avrupa Menşe Kümülasyonu Sistemi kapsamında
Türkiye'de üretilmiş olup ilgili ticaret anlaşmalarına göre tercihli menşe
statüsüne sahiptir. Ürünlerin üretiminde kullanılan hammaddeler, Türkiye’de
işlenmiş ve son haliyle ticarete konu edilmiştir. Bu beyan, EuroTech GmbH
firmasına Almanya (alıcı firma)’ya yapılacak ihracat kapsamında düzenlenmiş
olup A.TR dolaşım belgesi ile birlikte sunulacaktır. Beyanın doğruluğundan firmamız
sorumlu olup talep edilmesi halinde ek belgeler ibraz edilecektir.